Cuộc nổi dậy Donghak; phong trào nông dân chống lại sự áp bức và sự can thiệp của nước ngoài

Thế kỷ XIX là một thời kỳ đầy biến động cho Triều Tiên. Xã hội phong kiến đang dần mục nát, người dân lao động phải gánh chịu những bất công và áp bức nặng nề. Đất đai bị tập trung vào tay tầng lớp yangban quyền quý, nông dân nghèo khổ lâm vào cảnh khốn cùng. Bên cạnh đó, sự can thiệp của các cường quốc phương Tây ngày càng gia tăng, tạo ra một áp lực mới lên đất nước Joseon. Trong bối cảnh đầy hỗn loạn này, một phong trào đấu tranh đã nổi lên như ngọn lửa hy vọng - cuộc nổi dậy Donghak.

Cuộc nổi dậy này bắt nguồn từ sự bất mãn của tầng lớp nông dân với chế độ cai trị của triều đình Joseon và sự xâm nhập của chủ nghĩa tư bản phương Tây. Phong trào Donghak, được thành lập vào năm 1860 bởi Choe Jeu, một nhà cải cách tôn giáo, đã kêu gọi sự bình đẳng, công bằng xã hội và tự do tôn giáo.

Những nguyên nhân dẫn đến cuộc nổi dậy:

• Sự bất công trong phân phối đất đai: Nông dân phải nộp thuế nặng cho chính quyền và tầng lớp yangban, trong khi họ chỉ có thể canh tác trên những mảnh đất nhỏ bé.

• Sự áp bức của hệ thống quan lại: Tầng lớp quan lại phong kiến tham nhũng, không quan tâm đến đời sống của người dân.

• Sự can thiệp ngày càng tăng của các cường quốc phương Tây: Các nước như Mỹ, Anh, và Pháp ép Triều Tiên mở cửa cảng, buôn bán tự do, và truyền bá văn hóa phương Tây. Điều này khiến nhiều người Triều Tiên cảm thấy đất nước mình bị xâm phạm và mất đi bản sắc văn hóa.

Sự lan rộng của phong trào: Cuộc nổi dậy Donghak bắt đầu từ vùng Jeolla-do ở miền nam Triều Tiên, sau đó nhanh chóng lan sang các tỉnh khác. Hàng trăm nghìn nông dân đã tham gia vào phong trào này, họ được trang bị vũ khí thô sơ và chiến đấu với tinh thần cao độ. Các lực lượng nổi dậy đã đánh bại quân triều đình trong nhiều trận chiến, và thậm chí còn tiến hành bao vây thủ đô Seoul trong một thời gian ngắn.

Sự đàn áp của triều đình Joseon:

Tuy nhiên, cuộc nổi dậy Donghak cuối cùng bị dập tắt bởi quân đội Triều Tiên với sự hỗ trợ của quân đội Trung Quốc. Triều đình Joseon đã sử dụng bạo lực để đàn áp phong trào này, hàng nghìn người tham gia nổi dậy đã bị giết hại hoặc bị bắt giam.

Ảnh hưởng của cuộc nổi dậy:

Mặc dù thất bại về mặt quân sự, cuộc nổi dậy Donghak vẫn có một tác động quan trọng đến lịch sử Triều Tiên:

• Tăng cường ý thức dân tộc: Cuộc nổi dậy đã làm cho người dân Triều Tiên nhận ra mối nguy hiểm từ sự can thiệp của nước ngoài và tầm quan trọng của việc bảo vệ nền độc lập.
• Góp phần thúc đẩy các cải cách xã hội: Phong trào Donghak đã phơi bày những bất công trong xã hội phong kiến, tạo áp lực cho triều đình Joseon tiến hành một số cải cách nhất định.

Sự ảnh hưởng của cuộc nổi dậy đến lịch sử Triều Tiên: Cuộc nổi dậy Donghak là một sự kiện quan trọng trong lịch sử Triều Tiên. Nó đã thể hiện sức mạnh của tinh thần dân tộc và ý chí đấu tranh chống lại áp bức.

Dù thất bại về mặt quân sự, phong trào này vẫn để lại nhiều bài học quý giá cho thế hệ sau, góp phần thúc đẩy sự phát triển xã hội và văn hóa của Triều Tiên trong những năm sau đó.

Bảng tóm tắt các yếu tố quan trọng của cuộc nổi dậy Donghak:

Cuộc nổi dậy Donghak là một ví dụ điển hình cho sức mạnh của tinh thần đấu tranh của người dân Triều Tiên. Dù thất bại về mặt quân sự, phong trào này vẫn để lại một di sản đáng nhớ, góp phần thay đổi bộ mặt lịch sử của đất nước.