Cuộc Cách Mạng Hiến Pháp (1910-1920), một cuộc nổi dậy vũ trang chống lại chế độ độc tài của Porfirio Díaz và sự tái cấu trúc xã hội sâu rộng ở Mexico.

Mexico đầu thế kỷ 20 là một bức tranh tương phản. Bên cạnh những thành tựu về công nghiệp hóa và phát triển kinh tế, đất nước này vẫn chìm trong bất bình đẳng xã hội trầm trọng. Một tầng lớp quý tộc nhỏ nắm giữ quyền lực và tài sản khổng lồ, trong khi đa số nông dân và công nhân sống trong cảnh nghèo đói cùng cực. Chế độ độc tài của Porfirio Díaz, kéo dài hơn 30 năm, đã củng cố sự bất bình đẳng này, đàn áp mọi hình thức phản đối chính trị và kìm hãm sự phát triển dân chủ.

Trong bối cảnh ấy, sự bất mãn của người dân Mexico ngày càng gia tăng. Họ khát khao một xã hội công bằng hơn, nơi mọi người đều có quyền được hưởng lợi từ sự giàu có của đất nước. Cuộc Cách mạng Hiến Pháp 1910-1920 đã bùng nổ như một ngọn lửa thiêng liêng, thiêu đốt những bất công và dập tắt chế độ độc tài tàn bạo của Díaz.

Francisco I. Madero, một nhà cải cách dân chủ, đã nhen nhóm ngọn lửa cách mạng bằng cách kêu gọi bầu cử tự do và công bằng. Lời kêu gọi của ông vang xa khắp đất nước Mexico, thu hút sự ủng hộ từ mọi tầng lớp xã hội, từ nông dân nghèo khổ đến trí thức tiến bộ.

Tuy nhiên, Díaz không chịu nhường bước. Ông đã đàn áp phong trào đấu tranh của Madero và bắt giam ông. Hành động này đã trở thành giọt nước tràn ly. Ngày 20 tháng 11 năm 1910, một cuộc nổi dậy vũ trang đã bùng nổ ở Chihuahua, do Francisco “Pancho” Villa dẫn đầu.

Cuộc Cách mạng Hiến Pháp là một cuộc chiến tranh dai dẳng và tàn khốc. Các phe phái cách mạng chia rẽ nhau về tư tưởng và mục tiêu. Emiliano Zapata, một nhà lãnh đạo nông dân tài năng, đã kêu gọi việc thực hiện cải cách ruộng đất triệt để. Pancho Villa, với đội quân du kích thiện chiến của mình, đã tấn công chính quyền trung ương và giải phóng nhiều vùng lãnh thổ.

Cuộc Cách mạng Hiến Pháp (1910-1920), một cuộc nổi dậy vũ trang chống lại chế độ độc tài của Porfirio Díaz và sự tái cấu trúc xã hội sâu rộng ở Mexico.

Sau gần một thập kỷ chiến tranh, cuối cùng phe cách mạng đã giành được thắng lợi. Năm 1917, Hiến pháp mới được ban hành, đảm bảo nhiều quyền lợi cho người dân Mexico, bao gồm quyền bầu cử phổ thông, quyền được hưởng giáo dục và y tế miễn phí, cũng như quyền sở hữu đất đai.

Hiệu ứng của cuộc Cách mạng Hiến Pháp:

• Sự thay đổi sâu sắc về cấu trúc xã hội: Cuộc cách mạng đã giúp giải phóng nông dân khỏi ách áp bức của chế độ phong kiến và tạo cơ hội cho họ tham gia vào nền kinh tế.
• Sự phát triển của chủ nghĩa quốc gia Mexico: Hiến pháp mới đã khẳng định quyền tự quyết của người dân Mexico và thúc đẩy tinh thần dân tộc.

Cuộc Cách mạng Hiến Pháp là một sự kiện lịch sử quan trọng, đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử Mexico. Nó không chỉ lật đổ chế độ độc tài mà còn tạo ra những thay đổi sâu rộng về mặt xã hội, kinh tế và chính trị.

Tuy nhiên, cuộc cách mạng cũng để lại nhiều hậu quả tiêu cực, bao gồm bạo lực và bất ổn chính trị kéo dài.

Dù vậy, Cuộc Cách mạng Hiến Pháp vẫn được coi là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử Mexico, đã giúp đất nước này thoát khỏi ách áp bức của chế độ độc tài và bước vào kỷ nguyên mới với hy vọng về một xã hội công bằng hơn.